بیماری صرع
صرع یک اختلال سیستم عصبی مرکزی است که در آن فعالیت سلول عصبی در مغز از هم گسیخته و مختل می شود و باعث حمله یا دوره هایی از رفتارها و احساسات غیرعادی و گاهی از دست دادن هوشیاری خواهد شد. ( متخصص مغز و اعصاب تهران )
نکته قابل توجه این است که بیماری صرع حالت واگیر نداشته و قابل انتقال از فردی به فرد دیگر نخواهد بود.
علائم بیماری صرع
به طور کلی بیماری صرع ، در پی فعالیت های غیر طبیعی سلول های مغزی رخ می دهد و تشنج را به دنبال دارد. متاسفانه تشنج ، کلیه فرآیندهای هماهنگی مغز را تحت الشعاع قرار می دهد.
لازم به ذکر است علائم بیماری صرع با توجه به نوع تشنج ، متفاوت خواهد بود ؛ اما به طور کلی می تواند سبب پیدایش علائم ذیل گردد :
- گیجی زودگذر
- تکلم نامفهوم و مقطع
- فقدان سطح هوشیاری
- حرکات غیر قابل کنترل در دست ها و پاها
ناگفته نماند که در اکثریت موارد ، افراد مبتلا به صرع ؛ هر بار که دچار تشنج می شوند به نوع یکسانی از آن مبتلا شده و در نتیجه علائم مشابهی را تجربه می کنند.
انواع صرع
-
صرع کانونی
هرگاه در اثر انجام فعالیت غیرعادی در بخشی از مغز ، تشنج رخ دهد این تشنج را تشنج کانونی یا غیرمنتشر می نامند.
گاها در این نوع از بیماری صـرع ، ممکن است فرد هوشیاری خود را از دست ندهد.
در این مورد ، معمولا صـرع با پرش های غیرارادی در نواحی دست و پا ، مور مور شدن و سرگیجه همراه می باشد.
صـرع کانونی در برخی موارد نیز ممکن است با فقدان سطح هوشیاری فرد همراه باشد و فرد را دچار حرکاتی چون بلع ، جویدن ، چرخش دست و غیره نماید.
-
صرع عمومی
صـرع عمومی یا اصطلاحا صـرع منتشر ، تمامی مغز را فرا می گیرد.
این نوع از صـرع به طور کلی ، با ۶ نوع تشنج همراه است که عبارتند از :
- تشنج غایب : با افت جزئی سطح هوشیاری همراه بوده و سبب ایجاد حرکات خیره کننده و خفیف در بیمار می شود.
- تشنج تونیک : سبب سفت شدن عضلات بدن بیمار می شود و در نتیجه موجب افتادن بیمار بر روی زمین خواهد شد.
- تشنج کلونیک : باعث ایجاد حرکات پرشی و ریتمیک در عضلات بیمار می شود و غالبا بر نواحی ای از بدن از جمله صورت ، دست ها و گردن تاثیرگذار است.
- تشنج میوکلونیک : منجر به ایجاد حرکات پرشی در نواحی دست و پا می شود.
- تشنج آتونیک : موجب شل شدن و عدم کنترل عضلات شده و سبب زمین خوردن بیمار به صورت ناگهانی خواهد شد.
- تشنج تونیک ¬ کلونیک : باعث فقدان سطح هوشیاری شده و با موارد زیر همراه خواهد بود :
- لرزش بدن
- گاز گرفتن زبان
- عدم کنترل مثانه
عوامل خطر در بیماری صرع
بیماری صرع ، به دنبال پارامترهای مختلفی می تواند تشدید گردد که در ادامه به آن ها اشاره نموده ایم :
- سن : صرع ، غالبا در سنین کودکی و میانسالی ( بعد از ۶۰ سالگی ) رخ می دهد ؛ البته لازم به ذکر است که امکان ابتلا به این بیماری در هر رده سنی ای وجود دارد.
- سابقه خانوادگی : توجه داشته باشید که در صورت وجود سابقه خانوادگی در ابتلا به این بیماری ، احتمال بروز آن در شما نیز افزایش خواهد یافت.
- بیماری های قلبی – عروقی و سکته : از دیگر مواردی که احتمال بروز بیماری صرع را افزایش می دهد ؛ می توان به سکته و بیماری های عروقی که خود می توانند آسیب های مغزی را به همراه داشته باشند ، اشاره نمود.
- صدمات وارده به سر : اصابت ضربه یا صدمه به سر می تواند فرد را در معرض بیماری صرع قرار دهد ؛ لذا توصیه می شود در هنگام انجام فعالیت های پرخطر ؛ نظیر رانندگی ، اسکی ، دوچرخه سواری و غیره حتما از تجهیزات ایمنی ؛ مثل کلاه و کمربند ایمنی استفاده نمایید.
- دمانس : زوال عقل یا اصطلاحا دمانس که سبب کاهش توانایی های ذهنی می شود و غالبا در افراد سالخورده شاهد بروز آن هستیم ، از دیگر مواردی است که افزایش احتمال بروز صرع را به دنبال دارد.
- عفونت های مغزی : عفونت هایی ؛ نظیر مننژیت می توانند موجب بروز التهاب در مغز یا نخاع شوند و در نتیجه ریسک ابتلا به صرع را تشدید نمایند.
درمان صرع
به منظور درمان صرع و همچنین کنترل حملات تشنج ، در ابتدا روش های دارویی بکار برده می شوند و در صورتی که از طریق درمان دارویی ، نتوان حملات تشنج را کنترل کرد ممکن است جهت کنترل این حملات ، جراحی های مختص مغز مورد استفاده قرار گیرند.
مقصود از بکارگیری درمان های دارویی ( داروهای ضد صرع ) ، کاهش تعداد دفعات حملات تشنج یا قطع آن بدون ایجاد هر گونه عارضه جانبی و تهدید سلامت بیمار می باشد.
به طور کلی پزشک بر اساس موارد ذیل اقدام به انتخاب بهترین درمان دارویی می نماید :
- سن بیمار
- نوع جنسیت بیمار
- ابتلا به بیماری های احتمالی و مصرف برخی داروهای خاص
در خاتمه باید متذکر شد که بیماری صـرع ، نوعی بیماری قابل کنترل می باشد و ترس از این بیماری در میان افراد جامعه کاملا نا بجا می باشد.
در حالت کلی بیماری صرع و حملات ناشی از آن با اصلاح عادات زندگی و دریافت درمان مناسب ، قابل کنترل بوده و می توان با بکارگیری این موارد آسیب های ناشی از بیماری صـرع و حملات آن را کنترل نمود.
