خونریزی مغزی در واقع نوعی سکته مغزی می باشد که به دنبال پارگی عروق مغزی اتفاق افتاده و نسوج اطراف مغز را در بر گرفته و می تواند به مرگ سلول های مغزی بیانجامد. به طور کلی این عارضه ، عموما در داخل و نواحی مجاور مغز رخ می دهد و علل مختلفی ؛ از جمله بالا بودن فشار خون ، ضعف عروق و نشت خون ، شوک های روانی ، ضربه مغزی ، آنوریسم مغزی و بیماری های کبدی ؛ از مهم ترین علل بروز آن محسوب می شوند.
در ادامه این مقاله دکتر مونا حجازی در رابطه با علائم به وجود آمدن این عارضه و اینکه چگونه درمان می شود نکاتی را بیان نموده اند که به آن خواهیم پرداخت.
علل خونریزی مغزی
- آنوریسم
- بیماری کبدی
- فشار خون بالا
- تومور های مغزی
- آنژیوپاتی آمیولوئید
- اختلالات رگی خون
- تروما و آسیب به سر
- اختلالات خون و خونریزی
- مصرف الکل،مواد مخدر و یا تنباکویی که یا به طور طولانی مصرف شده و یا برای شما سنگین بوده است
- مشکلات در لخته شدن خون
- سرطان
- عارضه ناشی از یک جراحی یا فرایند پزشکی: زایمان
- آسیب به یک اندام داخلی بدن
- بیماری های ارثی : هموفوبیا یا سندروم اسلر وبر راندو
- آسیب های جدی ای مانند آسیب به استخوان و یا مغز
- حادثه هایی مانند ضربه با چاقو و یا گلوله یا هرگونه آزار جسمی شدید
- ابتلا به ویروس هایی که رگ های خون رسان بدن را هدف و مورد حمله قرار می دهند
علائم خونریزی مغزی
اکثر افرادی که با این مشکل مواجه می شوند ، نشانه ها و علائم سکته مغزی را تجربه می کنند. البته لازم به ذکر است که علائم این عارضه با توجه به محل رخداد آن ، می تواند متفاوت باشد. به طور کلی رایج ترین علائم آن از قرار ذیل می باشند :
- سردرد شدید
- تشنج بدون سابقه قبلی
- احساس ضعف در بدن
- دوبینی
- افت هوشیاری
- اختلال در صحبت کردن
- احساس لمس شدن بدن
- اختلال در تعادل و در راه رفتن
- اختلال در بلع
- لرزش دست
- صرع ناگهانی
- مشکلات بینایی
- کما
در هنگام خونریزی مغزی چه اتفاقی می‌افتد ؟
خونریزی ناشی از وارد شدن ضربه ، موجب تحریک بافت های مغزی و در نتیجه تورم آن ها خواهد شد. به این وضعیت اِدم مغزی می گویند ؛ همچنین به اجتماع توده شکل خون ، هماتوم گفته می شود. این شرایط موجب افزایش فشار به روی بافت نزدیک مغزی خواهد شد و باعث کاهش جریان خون حیاتی و در نهایت مرگ سلول های مغزی می شود. خونريزی در نواحی مختلفی چون داخل مغز ، بین لایه های پوشاننده مغز ، بین مغز و غشاهای پوشاننده آن و همچنین بین جمجمه و پوشش مغز رخ خواهد داد.
خونریزی مغزی بسته به محلی که دچار آسیب و خونریزی شده است با عناوین زیر شناخته می شود:
-
- کبودی یا هماتوم (یک کبودی شدید) هر دو شامل خونریزی فقط در زیر پوست هستند.
- هموتوراکس، جمع شدن خون بین دیواره قفسه سینه و ریه ها.
- خونریزی داخل جمجمه که خونریزی در مغز است.
- خونریزی بینی
- پتشی، لکه های ریز روی پوست که ممکن است بنفش، قرمز یا قهوه ای باشد.
- خونریزی پس از زایمان، که شامل خونریزی بیش از حد نرمال بعد از زایمان است.
- خونریزی زیر عنکبوتیه یا SAH : نوعی سکته است که می تواد بر اثر وارد شدن تروما به مغز ایجاد شود.
- خونریزی زیر ملتحمه، بر اثر آسیب به رگ های خونی چشم ایجاد می شود.
- خونریزی ساب دورال یا زیرسخت شامه ، شامل خونریزی در ناحیه سخت شامه،غشا بین جمجمه و مغز است.
خونريزی مغزی چگونه تشخیص داده می شود ؟
در صورتی که با هر یک از علائم فوق الذکر مواجه شدید ، سریعا به متخصص مغز و اعصاب مراجعه فرمایید و آزمایشات لازم را انجام دهید. لازم به ذکر است که تست ها و آزمایشات رادیولوژی ؛ اعم از ام آر آی و سی تی اسکن ، جهت تشخیص دقیق این عارضه بسیار حائز اهمیت می باشند ؛ چرا که این آزمایش ها موقعیت دقیق محل خونریزی را مشخص می کنند.
آیا ممکن است جنین دچار خونریزی مغزی شود ؟
از آن جا که عروق جنین در کمتر از ۳۲ هفتگی دچار ضعف است ، باید اشاره داشت که جنین ها در این دوره زمانی در معرض مواجهه با خونريزی قرار دارند. البته توجه داشته باشید که با تشخیص بهنگام این مسئله و اقدام به موقع ، می توان با دارودرمانی و تجویز دارو از پیشروی این عارضه پیشگیری نمود.
خونریزی مغزی چگونه درمان می شود ؟
به طور کلی نوع درمان ، بسته به محل ، علت و میزان خونریزی برای هر فرد متفاوت می باشد. به منظور کاهش ورم و جلوگیری از خونریزی ممکن است عمل جراحی صورت گیرد. همچنین برای کاهش تورم و تسکین درد ؛ داروهای ضد تشنج ، مسکن یا کورتیکواستروئید یا دیورتیک ها ( ادرار آور ) تجویز می شود.
آیا جلوگیری از خونريزی مغزی امکان پذیر است ؟
اغلب خونریزی های مغزی خطرناک هستند اما می توانید با رعایت نکات زیر خطر وقوع این عارضه را به حداقل برسانید :
- فشار خون خود را از طریق رژیم غذایی ، ورزش و دارو درمان و کنترل نمایید. بررسی ها نشان داده فشار خون بالا یکی از دلایل اصلی دچار شدن به این عارضه می باشد.
- از سیگار کشیدن خودداری نمایید.
- استفاده از مواد مخدر ممنوع می باشد.
- با دقت رانندگی کنید و همواره از کمربند ایمنی استفاده نمایید.
- هنگام سوار شدن بر موتو سیکلت ، استفاده از کلاه ایمنی را فراموش نکنید.
- چنانچه مبتلا به ناهنجاری هایی چون آنوریسم هستیدو نیاز به جراحی دارید ، آن را به تعویق نیاندازید چرا که انجام این جراحی ممکن است از بروز خونريزی پیشگری کند.
در زمان خونریزی بیمار چه احساسی خواهد داشت؟
اینکه در زمان وقوع خونریزی شما چه حسی داشته باشید، به میزان و شدت خونریزی بدن شما و همچنین محل خونریزی بستگی دارد.
برای مثال در صورتی که فقط شاهد کبودی باشید، احتمالا خونریزی شما خفیف است.
در صورتی که خونریزی شما شدید باشد ممکن است یک یا چند مورد از عوامل زیر را حس کنید:
- سرما و خنک شدن بدن
- سرگیجه
- خستگی
- حالت تهوع
- تنفس سخت و یا کوتاه شدن تنفس
