تشنج در اثر تب شایع ترین نوع تشنج در کودکان است که باعث نگرانی اغلب والدین شده است. اما این اختلال با مراجه به یک متخصص مغز و اعصاب خوب مشکل حادی را برای کودک به وجود نمی آورد و به درمان به خوبی پاسخ خواهد داد.
تشنج تب چیست ؟
نوعی عارضه است که عمدتا در کودکان پدیدار می شود. به طور معمول در دمای بالای ۳۸درجه درصد بیشتری احتمال تشنج تب یا تشنج فبریل وجود دارد. این شرایط تقریبا در حد چند دقیقه است و در پی آن فرزند به حالت نرمال بر می گردد. بعد از هر بار حمله تشنج تا مدت ها دیگر فرزندتان دچرا این بیماری نخواهد شد.
تشنج تب در چه رنج سنی بیشتر اتفاق می افتد ؟
به طور میانگین این عارضه در میان کودکان ۳ الی ۶ ماهه به وقوع می پیوندد. اما طبق تحقیقات به عمل آمده در میان کودکان نوپا که تازه شروع به راه رفتن کرده اند نیز شایع و رایج است. شایان ذکر است ک علت وقوع این بیماری در کودکان همچنان شامل سوالات و ابهاماتی است. به طور مثال ، دکتر متخصص مغز و اعصاب در تهران عمدتا این سوال برایش رخ می دهد که آیا این اتفاق در زمانی رخ می دهد که فرد با بیشتر شدن دمای بدن ، تشنج می کند یا سرعت بخشیدن دمای تب موجب این عارضه می شود.
در کدام افراد درصد بیشتری به این بیماری مبتلا هستند :
آن دسته از فرزندان که در خانواده آنان سابقه ابتلا به این عارضه را دارند. آن کودکانی که سال ها قبل یک الی دو بار در سال این شرایط را تجربه کرده اند.
- نکته قابل تامل :
تشنج در اثر تب اصلا دال بر ابتلا به صرع نخواهد بود و فقط احتمال ابتلا به صرع را بسیار بیشتر می کند.
تب و تشنج در اطفال
غالبا کودکان با سن کمتر از ۶ سال دچار این نوع تشنج می شوند، این نوع تشنج همیشه به همراه تب بالا و در سنین ۶ ماهگی تا ۶ سالگی اتفاق می افتد و ممکن است به ندرت بعد از سن ۶ سالگی تکرار شود. تشنج در کودکان زیر دو سال بیشتر شایع است که به دلیل بروز عفونت های گوارشی ، تنفسی و ادراری اتفاق می افتد. تب تشنج بعد از واکسیناسیون بالا خواهد بود. در این موارد تشنج بعلت تب ایجاد می شود نه بعلت واکسن. از این رو در هر کودک مبتلا به تشنج ناشی از تب باید کانون تب مشخص و درمان گردد. باید متذکر شد که استعداد ژنتیکی در بروز این مشکل دخیل است. هر چه تشنج در سنین پایین بروز کند احتمال تکرار آن بیشتر است. اگر کودک دچار تشنج در اثر تب شود، بلافاصله پس از نخستین تشنج باید به مرکز درمانی رسانده شود، حتی اگر چند ثانیه طول کشیده باشد. دمای بالای بدن دلیل اغلب تشنج های ناشی از تب می باشد. اگر تشنج بیش از ۱۰ دقیقه به طول انجامیده یا همراه با استفراغ، سفتی گردن، مشکلات تنفسی، خواب‌آلودگی زیاد باشد باید سریعا برای رساندن کودک به مرکز درمانی از آمبولانس کمک بگیرید.
تب چند درجه باعث تشنج می شود؟
یکی از علت های مهم تشنج تب می باشد، زیرا مغز نسبت به تب و شرایط التهابی حساسیت نشان می دهد. معمولا دمای بدن کودکان ۳۷٫۹ درجه سانتی گراد می باشد، در صورتی که کودک درجه حرارت بدنش از این مقدار بالاتر رود دچار تب می شود. در بزرگسالان این مقدار دما اگر از ۴۰ درجه فرا تر رود برای او خطرناک می شود. زیرا در دمای بالاتر از ۴۰ درجه سانتی گراد عملکرد پروتئین ها و آنزیم های بدن دچار مشکل می شوند. به همین علت همواره توصیه می شود در صورت مشاهده تب در کودکان و بزرگسالان حتما تب آن ها را با روش های مختلف پایین بیاورید. زیرا دمای بالا باعث تشنج و حتی مرگ فرد می شود. پس در نتیجه می توان گفت دمای بالاتر از ۳۹ درجه سانتی گراد برای بزرگسالان بسیار نگران کننده است. برای کودکان بر اساس سن آن ها تب ها با دماهای ذیل نگران کننده می باشد:
- در صورتی که سن کودک زیر ۳ ماه باشد، تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتی گراد خطرناک است.
- اگر سن کودک بین ۳ تا ۶ ماه باشد،تب بالاتر از ۳۸٫۲ درجه سانتی گراد خطراناک است.
- اگر کودکان بالای ۶ ماه دارای تب ۳۸٫۸ درجه سانتی گراد باشند خطرناک است.
نشانه تشنج در اثر تب
علائم تب تشنج می تواند از خفیف تا شدید باشد.
- تب بالای ۳۸ درجه سانتی گراد
- از بین رفتن هوشیاری
- لرزش و حرکات تند و سریع دست و پا
انواع تشنج در اثر تب
تشنج ناشی از تب به دو شکل ساده و پیچیده طبقه بندی می شود:
- تشنج ناشی از تب ساده
بیشتر هم شایع است از چند ثانیه تا ۱۵ دقیقه طول می کشد و در یک دوره ۲۴ ساعته عود نکرده و کلی بوده و به یک بخش خاص بدن را درگیر نمی کند.
- تشنج ناشی از تب پیچیده
بیش از ۱۵ دقیقه طول می کشد و در یک دوره ۲۴ ساعته بیش از یک بار اتفاق می افتد و به یک طرف بدن کودک را درگیر می کند.
عوارض تشنج ناشی از تب در کودکان
غالبا تشنج های ناشی از تب اثرات طولانی مدتی برجای نمی گذارند. تشنج های ساده صدمه ای به مغز وارد نمی کنند، باعث عقب ماندگی ذهنی یا ناتوانی نمی شوند و بدان معنا نیستند که کودک اختلالات زمینه‌ای جدی تری دارد. تنها دو تا هفت درصد کودکانی که دچار تشنج در اثر تب شده اند ممکن است در آینده به بیماری صرع ابتلا پیدا کنند.
آیا فرزند دلبندم درمان می شود ؟
جای نگرانی وجود ندارد بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران با توجه به علائم بیماری در فرد و همچنین انجام معاینه های بالینی می تواند مسیر درمان مناسب با سن و شرایط بیماری را نیز تشخیص دهد.
مراقبت های بعد از تشنج در کودکان
۱- خونسردی و آرامش خود را حفظ کنید و سپس زیر سر کودک یک بالشت قرار دهید.
۲- بهتر است برای راحت تر نفس کشیدن کودک را به سمت پهلو بخوابانید.
۳- هر گونه وسیله خطرناک را از دسترس کودک دور نگه دارید.
۴- تا زمانی که به طور کامل کودک هوشیاری خود را بدست بیاورد در کنار او بمانید.
۵- هر چند دقیقه یک بار وضعیت تنفسی کودک را بررسی کنید، که آیا به خوبی نفس می کشد یا خیر. در صورتی که کودک نفس نمی کشد، خونسردی خود را حفظ کنید و سپس تنفس دهان به دهان را انجام دهید. البته لازم به ذکر است که در صورتی که کودک در حال تشنج است نباید این عمل را انجام دهید زیرا می تواند به کودک آسیب جدی برساند.
۶- از دادن هرگونه ماده غذایی حتی آب تا زمانی که هوشیاری کامل را به دست بیاورد خودداری فرمایید.
۷- در صورتی که کودک کوچک است یا هوشیاری کامل ندارد می توانید از شیاف استامینوفن استفاده کنید.
۸- لباس های گرم را از تن کودک خارج کنید.
در چه صورتی با اورژانس تماس بگیرید؟
در صورتی که کودک برای اولین بار دچار تشنج شده، زمان تشنج بیش از ۱۰ دقیقه طول کشیده، با فاصله زمانی کم پس از تشنج اول دچار تشنج شده است، کودک پس از تشنج بیدار نمی شود یا پس از بیدار شدن همچنان بیمار به نظر می رسد، حتما سریع تر با اورژانس تماس بگیرید. در حین تماس گرفتن لطفا خونسردی خود را حفظ کنید و با دقت به سوالات پاسخ دهید. تا زمان رسیدن امبولانس می توانید برای کاهش تب کودک از یک دستمال نم دار و خنک استفاده کنید و پس از اینکه آب اضافه آن را گرفتید، دستمال را بر روی پیشانی او بگذارید، بهتر است هر چند دقیقه یک بار دستمال را عوض کنید. همچنین می توانید پا های او را با آب ولرم رو به سرد بشوید تا تب او کاهش پیدا کند.
کودکانی که دچار تشنج های طولانی شدند ممکن است مدتی را در بیمارستان تحت نظر متخصص مغز و اعصاب بمانند، این کار برای تشخیص علت تشنج می باشد و پس از مدتی او را مرخص می کنند. در این زمان بهتر است خونسردی خود را حفظ کنید.
