در مواردی که علائم بیماری پارکینسون شدید نباشد ، درمان ضروری نخواهد بود. اما اگر باعث شود بیمار نتواند به خوبی کار یا فعالیت های روزمره اش را انجام دهد باید اقدام نسبت به درمان لرزش دست و پا اقدام نمود. باید متذکر شد که دست های مرتعش و لرزان همیشه به معنای بیمار بودن نیست ؛ اما در برخی مواقع لرزش می تواند به معنای واکنش بدن نسبت به چیزی و در مورد بیماری دیگری باشد. رعشه اساسی به اختلال نورولوژیکی سیستم عصبی گفته می شود که باعث لرزش ریتمیک و غیر ارادی بدن شود و می تواند در هر یک از نقاط بدن ایجاد شود ، اما معمولا دست ها بیشتر از دیگر اندام های بدن دچار لرزش می شوند.
نحوه درمان لرزش دست و پا
درمان فعلی پارکینسون از طریق تجویز دارو و فیزیوتراپی می باشد که باعث بهبودی یا کند کردن سیر بیماری می شود و درمان های فعلی حداکثر روی علائم بیماری اثر دارند و روی سیر بیماری تاثیر گذار نخواهند بود. لازم به ذکر است که نقش فیزیوتراپی در درمان این بیماری بسیار زیاد است ، زیرا مانع از محدودیت عملکرد بیمار می‌شود. توجه داشته باشید علائم آن در بیماران مختلف ، متفاوت است ؛ لذا میزان آزاردهندگی بیماری برای بیماران متفاوت یکسان نبوده و برنامه درمانی در هر فرد ، متناسب با نگرانی های بیمار خواهد بود.
تشخیص و انتخاب درمان لرزش دست و پا
ساقه مغز به قسمتی از مغز گفته می شود که درست بالاتر از نخاع قرار دارد و قسمت کوچکی از ساقه مغز، ماده سیاه نامیده می شود. سلول های درون این ماده سیاه، مسئول تولید و آزادسازی ماده‌ای به نام دوپامین هستند. دوپامین ناقل عصبی است که در کنترل حرکت و تعادل و عملکرد دقیق سیستم اعصاب مرکزی نقش مهمی دارد. دوپامین به ارتباط الکتریکی شیمیایی سلول عصبی با سلول عصبی مجاورش کمک می کند. دوپامینی که توسط ماده سیاه تولید و آزاد می‌شود به قسمت‌های دیگری از مغز رفته و فعالیت سلول‌های آنها را کنترل می کند. در این بیماری سلول‌های ماده سیاه تحلیل می روند و دیگر دوپامین کافی تولید نمی کنند، بنابراین به قسمت‌هایی از مغز که نیازمند دوپامین هستند، دوپامین کافی نمی‌رسد. در نتیجه، قسمت‌هایی دچار اختلال عملکرد می شوند. کندی حرکات ، لرزش در موقع استراحت و سفتی عضلانی نتیجه این اختلال عملکرد هستند. تشخیص این بیماری ساده نیست. هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد. پزشک متخصص مغز و اعصاب برای تشخیص بیماری به دنبال ویژگی‌های اساسی اختلال حرکتی در فرد است.
چه زمانی باید لرزش دست و پا را جدی گرفت؟
چنانچه لرزش دستان و پا ها در رده سنی پایین شروع شود و همچنین در مواردی که این لرزش ها با علائم دیگری همراه شده و به تدریج تشدید شوند و پیشروی آن ها تسریع گردد ، باید آن ها را جدی قلمداد کرده و جهت درمان لرزش دست و پا سریعا جهت درمان آن به یک متخصص مغز و اعصاب خوب ( نورولوژیست ) مراجعه کرد.
علل لرزش دست و پا
برای پیدا کردن درمان لرزش دست و پا باید علت به وجود آمدن آن را پیدا نمود. در برخی از موارد نمیتوان برای این عارضه علت خاصی یافت ، به نحوی که کلیه آنالیزها و بررسی های نورولوژیک روی بیمار صورت پذیرفته و نتایج آن نرمال است. اما در برخی دیگر از موارد ، امکان دارد عامل ایجاد لرزش در دست و پا ، ناشی از بیماری های نورولوژیک باشد که در ادامه به پاره ای از آن ها اشاره شده است.
- ضربه مغزی
اصابت ضربه به بخش هایی از مغز که وظیفه کنترل حرکات دست و پا را عهده دار هستند می تواند سبب ایجاد لرزش در نواحی دست و پا شود.
- سکته مغزی
در صورت لخته شدن خون ، شریان های اصلی که به مغز راه دارند مسدود شده و سکته مغزی اتفاق می افتد.
حال آن که سکته مغزی ، می تواند به مسیرهای کنترل کننده حرکت در مغز آسیب وارد آورده و منجر به بروز لرزش در دست و پا شود.
- ام اس
ام اس می تواند یکی از علل ایجاد لرزش بدن باشد و این اتفاق زمانی رخ می دهد که مسیرهای موظف به کنترل حرکات بدن ، تخریب شده باشند.
- پارکینسون
بیش از ۲۵ درصد افرادی که دچار ابتلا به این بیماری هستند با لرزش دستان و پاها هم در حین فعالیت و هم در حالت استراحت مواجه هستند. متاسفانه این اتفاق در بیماران مبتلا به آن از یک دست آغاز شده و به مرور زمان به سایر نواحی بدن انتشار می یابد و فعالیت فیزیکی و استرس می توانند منجر به تشدید آن گردند.
سایر علل ایجاد لرزش در دست ها و پاها چیست ؟
- اختلال کبد و کلیه
- پرکاری تیروئید
- اضطراب منتشر ( پانیک )
- برخی بيماری هاى نورولوژیک
- مصرف کورتیکواستروئید
- مصرف بیش از حد کافئین
- مصرف بیش از اندازه الکل
- مصرف مواد مخدر
- بیماری هایی از قبیل اضطراب شدید و افسردگی
- مسمومیت با برخی مواد خاص همچون کبالت ، جیوه و سرب
- استفاده از داروهایی که جهت درمان بیمارهای روانپزشکی مصرف می شوند مانند سديم والپروات و لیتیوم
- مصرف برخی داروها ؛ نظیر داروهایی مثل آمفتامين و سالبوتامول که جهت کنترل و درمان آسم مورد استفاده قرار می گیرند.
سوالات متداول در رابطه با لرزش دست و پا
- لرزش دست نشانه چیست؟
به طور کلی لرزش یا ترمور می تواند نشانه ای از مسائل مختلفی باشد. به طور مثال لرزش دست ممکن است به علت: اضطراب یا استرس، خستگی شدید یا بی خوابی، بیماری هایی مانند پارکینسون، کاهش قند خون و یا مصرف کافئین زیاد باشد.
- آیا لرزش دست همیشه نشانه بیماری است؟
خیر معمولا لرزش های خفیف و موقتی نشانه بیماری نیستند و نیازی به نگرانی ندارد. اما اگر لرزش ها شدید و مداوم بود بهتر است به متخصص مغز و اعصاب رجوع کنید.
- چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟
اگر علائمی همچون لرزش های ناگهانی، علائم عصبی مانند ضعف، اختلال در گفتار و بیحسی، تداوم لرزش دست و پا داشتید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر مقدار لرزش دست آنقدر شدید شد که انجام کار های روزمره برایتان سخت و مشکل شده است به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
- چگونه لرزش دست ناشی از استرس را کنترل کنیم؟
می تواند برای مدیریت استرس خود مواردی مانند تمرین های تنفسی، یوگا، خواب کافی، دوری از کافئین و مراجعه به روانشناس کمک بگیرید.
- آیا کمبود ویتامین علتی بر لرزش دست پا می شود؟
معمولا کمبود ویتامین هایB12 یا منیزیم باعث ایجاد مشکلات عصبی و در نهایت لرزش می شوند.
- آیا لرزش در افراد سالمند طبیعی است؟
معمولا لرزش با افزایش سن طبیعی می باشد اما اگر پیشرفت زیادی کرده باشد بهتر است بررسی شود.
- لرزش ناشی از پارکینسون چه ویژگی دارد؟
لرزش هایی که از بیماری پارکینسون ایجاد می شوند اغلب در یک طرف بدن، در زمان استراحت و همراه با علائمی مانند کندی حرکت، سفتی عضلات یا اختلال در تعادل می باشند.
- آیا دارویی برای درمان لرزش وجود دارد؟
برای درمان لرزش دست و پا بهتر است به متخصص مغز و اعصاب رجوع کنید و خود سرانه دارویی را مصرف نکنید اما به طور کلی بسته به علت لرزش، داروهایی مانند پروپرانولول، ضد اضطراب و غیره استفاده می شوند.
- آیا لرزش با تغذیه ارتباط دارد؟
معمولا افرادی که کافئین، الکل، شکر زیاد مصرف می کنند و یا افرادی که کمبود مواد مغذی دارند لرزش در ان ها تشدید پیدا می کند.
- آیا لرزش قابل درمان است؟
بسته به علت، برخی لرزش ها قابل درمان یا کنترل هستند. در برخی موارد مزمن، درمان فقط می تواند شدت علائم را کاهش دهد.
سلام دکتر بنده ۳۶ سال سن و ۵۲ کیلو وزن و قد ۱۷۰ سنت دارم و دبیرم تقریبا سه سالی میشه که استرس شدید دارم حتی برخی مواقع سر کلاس نمی تونم برگه ای تصحیح کنم دستام و پام می لرزه با صدام، البته مشکل لرزش ارثی هست پدر و پدر و بزرگم لرزش شدید دارند و من بخاطر این مشکل تو جمع استرس شدید میگیرم و همین باعث تشدید لرزش میشه، زمانی که ابتدایی و راهنمایی بودم و هم همین لرزش تو جمع رو داشتم البته اون موقع ها خودم متوجه این مشکل نبودم ولی اطرافیان همیشه میگند، نمیشه که بر لرزش غلبه کنم چون تو جمع برم غیر ارادی دست و پام می لرزند
سلام. در بسیاری موارد دانستن علامت به تنهایی کافی نیست. باید معاینه بالینی و تست های لازم درخواست گردد.
سلام و خسته نباشید
خانم دکتر سوالی داشتم ، مادرم تقریبا پنجاه و سه سالشه ، موقع سر پا ایستادن ، میگه پاهام میلرزه ، موقع نشستن و یا راه رفتن هیچ مشکلی نداره . آیا مربوط به اضطراب و استرس ، یا افسردگی میشه ؟ در صورت امکان جواب رو ایمیل کنید . با تشکر
سلام بله ، نیازمند معاینه و بررسی کامل هستند.
سلام ،من ۱۹سالمه ،،استرس شدید دارم وقتی استرس میگیرم افتضاح بدن میلرزه هرجا تو جمع باشم خیلی بدنم میلرزه.. تو حالت عادی هم لرزش کل بدن دارم ولی وقتی استرس میگیرم افتضاحم نمیتونم کنترلش کنم نسبت ب قبل خیلی شدید شده هم استرس هم لرزش…توروخدا کمک کنید خسته شدم
سلام. نیازمند بررسی تست های تیروئیدی و قند و معاینه هستید.
سلام من نیما ۱۳ سالمه در واقع من داشتم بالای توپم تعادل برقرار میکردم که وقتی از توپ پامو برداشتم دیدم پام میلرزه ولی درشرایط استرس اتفاق نمی افتد
سلام بهتر است برای تشخیص و درمان صحیح معاینه بالینی انجام بشه و به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنند