به هرگونه احساس ضعف ، عدم تعادل و سبکی سر که همراه با خستگی می باشد ، سرگیجه گفته می شود. این بیماری اغلب بر اثر خستگی یا عوامل طبیعی می باشند و نشانه بیماری نیستند ؛ اما سبکی سر به صورت دائم و متوالی ، فرد را در انجام فعالیت های عادی دچار مشکل می کند. با مراجعه به دکتر مونا حجازی ، بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران ، نه تنها می توانید علت ایجاد آن ها را بیابید بلکه می توانید این عارضه ها را نیز درمان می کنید.برای درمان آن ، ابتدا باید علت و علائم آن بررسی گردد ، سپس درمان مناسب انتخاب شود. اغلب این درمان ها تاثیر گذار می باشد.
در چه صورت باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمود ؟
اگر شما علاوه بر گیجی و سبکی سر، یکی از علائم دیگر را نیز دارید به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید.
- تیرگی دید
- ضعف بازو یا پا
- آسیب مشخص سر
- گرفتگی شدید گردن
- از دست دادن هوشیاری
- سقوط یا اختلال در راه رفتن
- از دست دادن ناگهانی شنوایی
- سر درد جدید ، متفاوت یا شدید
- درد قفسه سینه یا ضربان قلب نا منظم
علل به وجود آمدن سرگیجه
این مسئله به دلایل متفاوتی ممکن است در افراد رخ دهد که در ادامه به بررسی هر یک از آن ها می پردازیمز اما حتما به ياىد داشته باشید که شکل سر گیجه و مدت آن ، فعالیت هایی که موجب بروز آن خواهد شد و احساس هر گونه علامت اضافی در بدن ؛ خود ، نشانه ای برای بروز بیماری خاص می باشد و لازم است حتما به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید تا علت دقیق بروز آن تشخیص داده شود.
از جمله علل بروز آن می توان به موارد زیر اشاره نمود :
التهاب گوش داخلی :
التهاب گوش داخلی ، مشکلی است که همواره پایدار و همراه با گیجی شدید می باشد و ممکن است تا چند هفته همراه با حالت تهوع ، استفراغ و اشکال در تعادل باشد.
بیماری منییر :
ممکن است سبکی سر بر اثر ابتلا به بيماری منییر مجاری نیم دایره گوش داخلی که مسئول حفظ تعادل هستند باشد. افزایش مایع با بالا بردن فشار در گوش داخلی ، موجب ایجاد اختلال در تعادل و گاهی کاهش میزان شنوایی خواهد شد.
میگرن :
از دیگر دلایل بروز این مشکل ممکن است سرگيجه میگرنی یا میگرن باشد. لازم به ذکر است که این مورد باید پس از رد شدن تمام موارد فوق مد نظر قرار گیرد.
کمبود آب بدن :
ممکن است گیجی سر ناگهانی به علت کاهش میزان آب بدن اتفاق بیافتد. بدن یک بزرگسال به ۷ تا ۸ لیوان آب احتیاج دارد که مقداری از آن، از طریق نوشیدن چای، قهوه، میوه، غذا و غیره تامین می شود. یکی از راه های تشخیص کم آب بودن بدن و ارتباط آن با سرگيجه رنگ ادرار می باشد. در صورتی که رنگ ادرار زرد باشد نشان دهنده کم بودن میزان آب بدن است که در این شرایط باید فقط آب مصرف کنید و از مصرف غذا یا نوشیدنی های کافئین دار خودداری فرماید.
افت قند خون :
یکی دیگر از دلایل گیجی و سنگینی سر می تواند افت میزان قند خون بدن باشد. این مشکل بیشتر در افرادی که به دیابت مبتلا هستند رخ می دهد. افت قند خون به این معنی است که میزان سطح گلوکز خون به مقدار بسیار زیادی کاهش پیدا کرده است. می توان گفت علت به وجود آمدن گیجی و سبکی سر در افراد مبتلا به دیابت ممکن است بر اثر نخوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات و قند یا بر اثر مصرف بیش از حد دارو های دیابتی باشد.
انواع سرگیجه
این بيماری دارای انواع مختلفی می باشد و شایع ترین آن ها احساس چرخش محیط است که به آن سرگیجه دورانی گفته می شود. از دیگر انواع آن می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- عصبی
- کاذب یا واقعی
برای فهمیدن نوع آن پزشک آزمایشاتی را برای فرد تجویز می کند که باید انجام شود.
علائم سرگیجه
شخص مبتلا به به این عارضه همواره احساس می کند که سر یا محیط اطراف خود در حالت حرکت و چرخش می باشدکه این خود یک نشانه بوده و می تواند در کنار علائم دیگر نیز رخ دهد. این نشانه ها عبارت اند از:
- عدم داشتن تعادل
- احساس سبکی سر
- تهوع و استفراغ
- وز وز کردن گوش ها
- سر درد
چه عواملی منجر به تشدید سرگیجه می شوند ؟
- افزایش سن : عموما افراد میانسال ، به مراتب بیش از دیگر افراد در معرض این مشکل و عدم تعادل قرار دارند.
- مصرف برخی داروها : برخی داروها ، احتمال بروز آن را افزایش می دهند.
- سابقه حمله : افرادی که در گذشته سابقه این بیماری را داشته اند ، احتمال آن که در آینده نیز با آن مواجه شوند بیشتر است.
آیا ممکن است این بیماری به صورت ارثی می باشد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت این عارضه لزوما ارثی نیست و گاها نشان دهنده وجود یک بیماری یا سندروم مختلف می باشد. در صورتی که فرد دارای این عارضه به صورت مکرر باشد ممکن است عامل ارثی یا ژنتیگی وجود داشته باشد.
تشخیص عوامل زمینه ساز سرگیجه
هنگامی که افراد با سبکی سر و احساس گیجی مواجه می شوند در ابتدا به پزشک عمومی مراجعه می نمایند ؛ سپس پزشک ممکن است در صورت نیاز ، آن ها را به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست ارجاع دهد. نورولوژیست به منظور تشخیص بيماری ، آزمایشات ذیل را درخواست خواهد داد.
- تست حرکت چشم : نورولوژیست ، در وهله اول اقدام به بررسی چشم شما در حالتی که به یک شیء متحرک می نگرید می نماید.
- آزمایش : متخصص مغز و اعصاب با تجویز یک آزمایش مخصوص ، این مسئله که کدام نواحی از سیستم تعادلی شما با اختلال مواجه شده است را مورد ارزیابی قرار می دهد.
- ام آر آی : در پاره ای موارد نیز ممکن است که پزشک نورولوژیست برای تشخیص عامل آن، دستور انجام ام آر آی صادر نماید.
درمان سرگیجه
یکی از شایع ترین علل مراجعه افراد به متخصص مغز و اعصاب به شمار می رود ؛ لازم به ذکر است که غالبا با بکارگیری راهکارهای ساده قابل درمان است و به ندرت می توان از آن به عنوان یک بيماری جدی و تهدید کننده یاد کرد. اما از آن جا که می تواند منجر به افزایش ریسک جراحت و حتی سقوط فرد شود ، باید حتما مورد توجه قرار گرفته و نسبت به درمان سرگیجه اقدام شود. به طور کلی درمان این عارضه ، به علت و علائم آن بستگی دارد.
درمان خانگی سرگیجه
از آن جایی که تمامی افراد ممکن است در طول یک سال دچار این مشکل شوند نیاز نیست پس از هر بار براي آن به پزشک مراجعه کنید. تنها کافی است از راهکار های خانگی استفاده نماید. اما لازم به ذکر است که در صورت مشاهده علائم ذکر شده حتما باید به پزشک مراجعه کنید. از مهم ترین راه کار های خانگی می توان به موارد ذیل اشره نمود:
- در صورت داشتن اين مشكل به صورت شدید در یک اتاق آرام و تاریک دراز بکشید.
- برای برداشتن وسایل بر روی زانو ها بنشینید.
- در هنگام خابیدن دو یا چند بالش بر زیر سر خود قرار دهید.
- همچنین می توانید از دارو های گیاهی همچون فلفل قرمز، زردچوبه، زنجبیل و غیره استفاده کنید. این دارو ها به کاهش علائم اين مشكل کمک بسیار زیادی می کنند.
