بر خلاف تصور عموم که گمان می کنند سکته مغزی فقط در افراد مسن رخ می دهد باید گفت که کودکان و نوزادان هم می توانند مبتلا به این عارضه شوند ، البته باید خاطر نشان نمود که ریسک سکته مغزی در کودکان بسیار کمتر از افراد بالای ۵۰ سال می باشد.
خیر ؛ ابتلا به این عارضه به ندرت رخ می دهد ، البته لازم به ذکر است که یکی از ۱۰ عامل مرگ و میر و همینطور ناتوانی در کودکان ، ناشی از سکته می باشد. شایان ذکر است که ابتلا به سکته مغزي در کودکان پسر بیش از کودکان دختر به وقوع می پیوندد.
علت سکته در بزرگسالان ، در بیش از ۸۰ درصد موارد در اثر ایسکمی مغزی می باشد ، در حالی که علت آن تقریبا در ۵۰ درصد از کودکان از نوع ایسکمی مغزی است و مابقی ، ناشی از خونریزی مغزی می باشد. به طور کلی به دو نوع طبقه بندی می شود که عبارتند از :
این نوع سکته زمانی رخ می دهد که عروق خونی موجود در مغز پاره شوند. چنانچه دیواره سرخرگ بسیار نازک و ضعیف باشد، این امکان وجود دارد تا خون در آن ها جمع شود و مانند یک بادکنک باد شود. در صورتی که فشار افزایش پیدا کند این دیواره ها پاره شده و به مغز صدمه جدی وارد می کند. علل بروز این نوع سکته در کودکان عبارت اند از:
این نوع عارضه معمولا بر اثر به وجود آمدن لخته خون در مغز ایجاد می شود. دلایل عمده و خطر آفرین برای این بیماری عبارت اند از :
زمانی که نوزاد با بیماری های قلبی مادر زادی متولد شود، خطر ابتلا او به این عارضه نیز تا حد بسیار زیادی افزایش پیدا می کند. بیماری قلبی همچون بیماری روماتوئید نیز می تواند در سنین بالا تر شکل بگیرد.
این عارضه موجب غلیظ شدن خون و افزایش سرعت لختگی آن می شود. این اختلال می تواند در بدو تولد همراه با نوزاد باشد یا در سنین بالا تر او را درگیر سازد. علاوه بر آن این امکان وجود دارد تا کودک با نوعی جهش ژنتیکی به دنیا بیاید که باعث لخته شدن سریع خون شود.
سکته مادرزادی یا فلج مغزی به دلیل سکته در دوران جنینی یا در زمان تولد به وجود می آید. از جمله عوامل خطر به وجود آمدن فلج مغزی می توان به ضایعات مغزی در هنگام تولد به دلیل آسفیکسی یا اختلال در روند اکسیژن رسانی به مغز ، بروز اختلال و آسیب های مغزی به خاطر نارسایی جنین ، وجود ناهنجاری های ساختمانی مغزی و غیره در نوازد می باشد.
بروز این عارضه چه در کودک و چه در افراد بزرگسال دارای عوارض جدی و حادی می باشد. از جمله عوارض که ممکن است برای کودک به وجود بیاید می توان به موارد زیر اشاره نمود.
معمولا نشانه ها و علائم فیزیکی در سمت مخالف سکته ، بر روی بدن به وجود می آید؛ به عنوان مثال، کودکی که در سمت راست مغز خود دچار سکته شده اند، ممکن است با ضعف یا فلج سمت چپ بدن خود رو به رو شوند. سمت راست مغز وظیفه توانایی هایی مانند بستن دکمه ها، گره زدن کفش و حفظ مطالب را دارد.
علاوه بر آن این عارضه می تواند باعث به وجود آمدن احساس دستپاچگی ، عصبانیت ، ناراحتی ، ترس و نگرانی شود. در این شرایط والدین کودک باید با پزشک مشورت نمایند و از او بخواهند که در رابطه با این موضوع راه حلی را پیشنهاد دهد.
علل به وجود آمدن این عارضه می تواند ناشی از یکی از موارد ذیل باشد :
به منظور تشخیص آن، در وهله اول بایستی کودک تحت معاینه از سوی پزشک متخصص قرار گیرد. لازم به ذکر است که تشخیص دقیق تر پس از معاینه ؛ مستلزم تجویز سی تی اسکن و ام آر آی ، توسط پزشک متخصص می باشد.
با توجه به نوع سکته و همچنین علت بروز آن ، راه کارهای درمانی متعددی ممکن است ارائه گردد. در حالت کلی ، برای درمان سکته مغزي از نوع ایسکمیک ؛ داروهای ضد انعقاد خون مانند آسپرین و وارفارین برای بیمار تجویز می گردد. در نوع خونریزی شدید ؛ نیز با انجام عمل جراحی می توان کمک شایانی به درمان این عارضه نمود.
کودکانی که مبتلا به اختلالات خونی مثل هموفیلی یا کم خونی نوع داسی شکل ( بیماری سیکِل سل ) هستند هم شانس ابتلا به سکته مغزي را دارند. کودکانی که به طور مادرزادی در داخل حفره های قلب خود با اختلالاتی هستند نیز می توانند به این عارضه مبتلا شوند. بیشترین خطر ابتلا به این عارضه ، معمولا زمانی است که کودک تحت پیوند قلب یا آنژیوگرافی قلب قرار گیرد.
از دیگر مواردی که شانس ابتلا به آن را افزایش می دهد ابتلا به بدخیمی می باشد. چه زمانی که برای کودک هموتراپی صورت گیرد ، شیمی درمانی انجام شود ، اشعه به آن ها داده می شود ، تحت جراحی قرار گیرد یا حتی مواقعی که به یک عفونت خاص مبتلا شود. بعضی از سندروم های خاص نظیر سندرم داون که همان سندرم منگولیسم می باشد نیز شانس ابتلا به اختلالات عروقی ، مشکلات قلبی و سکته مغزی در کودکان افزایش می دهد.
خونریزی مغزی در کودکان و بزرگسالان ، به تجمع خون در داخل مغز یا اطراف…