میگرن چیست ؟ علائم و درمان آن

به طور کلی به اختلال یا سردرد مزمنی که به دلیل تغییرات موقتی قطر رگ های خونی در سر بروز می کند ، میگرن اطلاق می گردد. لازم به ذکر است که خانم ها به مراتب بیشتر از آقایان در معرض ابتلا به ميگرن قرار دارند.  منظور از این عارضه ، سردردی است که معمولا یکطرفه بوده و عموما با ضربه و تپش در سر ، استفراغ و حالت تهوع ، بی حالی ، حساسیت شدید به نور و صوت و مواردی از این قبیل همراه است. لازم به ذکر است که این عارضه در اکثر بیماران علاوه بر علائم فوق ، سبب بدخلقی و بی اشتهایی نیز می شود.

انواع میگرن و علائم آن شامل چه مواردی می شوند ؟

1. میگرن متداول یا بدون اورا : سردرد بدون هیچ نشانه‌ی قبلی خود را نشان می‌دهد که این نوع میگرن رایج‌ تر سایر انواع آن است.
2. میگرن کلاسیک یا با اورا : قبل از شروع سردرد ، افراد نشانه‌های هشدار دهنده‌ای مثل دیدن نورهای سفید یا شنیدن صداهای مبهم تجربه می‌کنند.
3. میگرن مزمن : در این نوع میگرن فرد بیش از ۱۵ روز در ماه دچار سردرد است و ممکن است برای بیش از ۳ ماه ادامه داشته باشد.
4. میگرن چشمی : با اختلال در بینایی همراه است و ممکن است در اثر عدم پیگیری به کوری یا نابینایی موقت منجر شود.
5. میگرن شکمی : در کودکان معمولاً دیده می‌شود و همراه با مشکلات گوارشی نیز است.
6. میگرن حاد : در این نوع ، سردرد تا دو هفته مدت دارد .
7. میگرن بازیلر : با انقباضات و اسپاسم در رگ‌های خونی مغز همراه است و ممکن است علائمی مانند ضعف و سرگیجه داشته باشید.
8. میگرن وستیبولار : همراه با سرگیجه ، عدم تعادل و مشکلات شنوایی و بینایی است.
9. میگرن عصبی : این نوع میگرن باعث سردرد‌های ضربان‌دار می‌شود و یکی از شایع‌ترین انواع این بیماری است.
10. میگرن قاعدگی : میگرن قاعدگی یک نوع خاص از این بیماری است که در دوره‌های قاعدگی یا قبل از آن رخ می‌دهد. این نوع از میگرن به‌طور خاص در زنان در دوره‌های قاعدگی شایع‌تر است و ممکن است با علائم مختلفی همراه باشد. این علائم می‌توانند شدت بیشتری از سردرد معمولی داشته و خود را با نشانه هایی نظیر ، تهوع ، استفراغ ، حساسیت به نور یا صدا ، اختلال در تمرکز و حتی خستگی یا افسردگی خود را اشکار کنند .
11. میگرن پیچیده : میگرن پیچیده نشان دهنده این است که سردرد ها به همراه علائم جدی ‌تری مانند مشکلات عروقی یا عصبی هست در یک فرد به طور همزمان آشکار می شود . این وضعیت به بررسی دقیق پزشک نیاز دارد تا علت اصلی وروش کنترل آن تعیین شود

این تنوع نشان می‌دهد که میگرن یک بیماری پیچیده است که نیازمند توجه و مدیریت مناسب است.

آشنایی با نشانه های بیماری میگرن

چندین دسته برای این بیماری وجود دارد که در این جا به برخی از رایج ترین آن ها اشاره داشته و توضیحاتی در خصوص هر یک ارائه نموده ایم.

• تشعشع نور : در این نوع از بیماری، پیش از آن که خود علائم بیماری ، ظهور یافته و نمایان گردند ؛ علائم هشدار دهنده ای موسوم به تشعشع نور که شامل مشاهده تشعشعات نور ، خشکی گردن ، پاها یا شانه ها می باشد ؛ پدیدار می گردند.
• فاقد تشعشع نور
• بدون سر درد : این نوع ، اصطلاحا تحت عنوان میگرن خاموش شناخته می شود و علائمی مانند تشعشع نور را دارد اما سردردی به دنبال ندارد.

علائم میگرن در نگاهی کوتاه

در حقیقت ، نوعی اختلال در سیستم عصبی مرکزی می باشد که از آن می توان به عنوان شایع ترین نوع سردرد اولیه اشاره نمود ؛ البته توجه داشته باشید که این بیماری ، تنها منجر به بروز سردرد نشده و می تواند با علائم دیگری نیز همراه باشد. این عارضه می تواند به علائم عصبی چون ضعف بدن ، مورمور شدن و سوزش در ناحیه ای از بدن ، مشکلات گفتاری و تغییرات بصری منتج گردد. اغلب به صورت سردردی کوبنده و گنگ ظاهر می شود و سپس به دو طرف سر گسترش می یابد یا این که در یک طرف باقی می ماند. این نوع درد ، ممکن است ظرف چند دقیقه یا چند ساعت شدت یابد. لازم به ذکر است چنانچه با سردردهایی که با خواب آلودگی ، تهوع ، اسهال ، استفراغ ، یبوست ، تغییر رنگ پوست و گرفتگی عضلات یا درد شکم همراه هستند مواجه شدید ؛ حتما باید به بهترین متخصص مغز و اعصاب تهران مراجعه نمایید.

تشخیص میگرن در تهران

اگر چه نمی توان اذعان داشت که همه سردردهای شدید دال بر این بیماری می باشند ؛ اما از آن جا که عمده سردردها می توانند المان های مشابه سردرهای میگرنی را دارا باشند ، توصیه می شود در صورت مواجهه با علائم آن به یک متخصص مغز و اعصاب خوب در تهران مراجعه گردد. پزشک متخصص مغز و اعصاب ، با توجه به شرح حال بیمار و در صورت لزوم با تجویز سی تی اسکن و ام آر آی ؛ اقدام به تشخیص قطعی بیماری می نماید.

راههای پیشگیری از میگرن

رعایت رژیم غذایی در پیشگیری از بروز آن، کمک کننده است. هر فرد به راحتی می تواند تشخیص بدهد که به چه غذایی حساسیت دارد و مصرف آن موجب ظهور این نوع سردرد می شود ، از این رو با حذف این غذاها از رژیم غذایی خود می تواند تا حدود قابل توجهی از ابتلا به این نوع سردرد پیشگیری نماید.

علت حمله میگرنی

متاسفانه تا کنون با وجود پیشرفت علم و تکنولوژی و تحقیقات مختلف صورت گرفته علت وقوع همچین اتفاقی کشف نشده است. اما تحقیقات به دست آمده نشان دهنده این هستند که عوامل ژنتیکی و محیطی می توانند در وقوع این امر نقش بسزایی داشته باشند. برخی بیماری های روانی و رویدادها یا محرک هایی که با این بیماری مرتبط هستند. از جمله اضطراب ، افسردگی ، اختلالات دوقطبی ، اختلالات خواب ، مصرف برخی داروهای خاص ، نوسانات هورمونی در خانم ها و سبک زندگی ، می توانند در بروز این بیماری میگرن نقش داشته باشند. برخی مواد غذایی ؛ نظیر پنیرهای حاوی تیرامین ، گوشت های حاوی مواد نگهدارنده نیتریتی ، شکلات های حاوی فنیل آمین و افزودنی ها و طعم دهنده های مصنوعی مواد غذایی ؛ نیز در تسریع این بیماری اثرگذار هستند. بسیاری از عوامل محرک و دلایلی که می تواند برای این عملات وجود داشته باشد که شامل موارد ذیل می باشد:

• تغییرات هورمونی

به وجود آمدن تغییرات هورمونی در دوره عادت ماهانه یا بارداری یکی از عوامل محرک میگرن می باشد. به نظر می رسد که افزایش و کاهش سطح استروژن در این دوران می تواند موجب ایجاد سردرد های شدید و حاد شود.

• مصرف انواع نوشیدنی ها و غذاها

بعضی از نوشیدنی ها ، به خصوص نوشیدنی های که حاوی مقدار بسیار زیادی الکل یا کافئین هستند ، مانند شراب ، قهوه ، نوشابه ، نسکافه و نوشیدنی های انرژی زا می تواند موجب به وجود آمدن این حملات در مردان و زنان شود. برخی از مواد غذایی مانند پنیر ، ماست ، دوغ و غذاهای فرآوری شده شور موجب تحریک این بیماری خواهند شد. علاوه بر آن یز مصرف شیرین کننده های مصنوعی یا حذف یک وعده غذایی می تواند موجب به وجود آمدن و شدید شدن میگرن شود. از همین رو توصیه می شود افرادی که دچار این بیماری هستند برای جلوگیری از شدیدتر شدن آن به هیچ عنوان در ماه مبارک رمضان روزه نگریند مگر با مشورت و اجازه بهترین متخصص مغز و اعصاب تهران.

• استرس

یکی از مهم ترین عوامل به وجود آورنده میگرن استرس ، تنش های عصبی و ناراحتی می باشد که می تواند موجب تشدید شدن و حاد تر شدن این عارضه شود.

• دارو ها

برخی از دارو ها مسبب اصلی شروع حملات سردرد میگرنی هستند. به عنوان مثال دارو های ضد بارداری خوراکی که می توانند موجب به هم ریختن تعادل هورمونی و گشاد شدن عروق خونی شود.

• محرک های حسی

شاید برای افرادی که مبتلا به این عارضه هستند تا به حال این اتفاق افتاده باشد که در یکی از روز های گرم تابستان دچار سردرد شدید شده باشید. این افراد باید بدانند که بهتر است در این زمان ها از کلاه های آفتابی استفاده نمایند و تا حد امکان از خانه خارج نشوند. چرا که قرار گرفتن در معرض نور شدید ، گرما یا سرمای زیاد ، صدای بلند یا استشمام بو های شدید می تواند میگرن را تحریک کنند.

• عوامل جسمی

انجام ورزش های شدید ممکن است باعث سردرد شود. بنابراین می توانند در الگوی خواب شما تغییراتی ایجاد نماید. در برخی از موارد خواب بیش از اندازه نیز می تواند موجب بروز این بیماری شود.

عوامل ابتلا به میگرن

به طور کلی باید اشاره داشت که عامل آن ، تاکنون ناشناخته است ؛ البته با این وجود طبق نظر اکثریت پزشکان ، عوامل ژنتیکی و محیطی در ابتلا به این بیماری ؛ قویاً دخیل هستند.

درمان میگرن در تهران

توجه داشته باشید مصرف هر مسکنی موجب تسکین درد آن نمی شود و طبق نظر بهترین متخصص مغز و اعصاب تهران افراد مبتلا به این بیماری می توانند از دارو هایی از قبیل آسپرین و ایبوپروفن استفاده کنند. البته ناگفته نماند که علاوه بر مصرف برخی مواد غذایی ؛ الکل ، کمبود خواب ، اضطراب ، فشار روحی ، عطر و ادکلن و به طور کلی موادی که دارای مواد افزودنی هستند ؛ از جمله محرک های آن هستند که باید از مصرف آن ها اجتناب کرد. توجه داشته باشید که جهت انجام درمان های پیشگیرانه ، فرد باید به طور مدام مورد ارزیابی قرار گیرد. طبق بررسی های انجام شده ؛ بیش از نیمی از افراد مبتلا به میگرن ، پس از حذف مواد حساسیت زا از رژیم غذایی خود ، کاملا بهبود یافته اند.

عوامل تحریک کننده میگرن

تعدادی از موارد مختلف وجود دارند که از جمله محرک های این مشکل به شمار می روند و آن را به رخ دادن این مشکل کمک می کنند. برخی از آنها عبارتند از :

• تغییرات هورمونی در زنان :
  تغییرات ناگهانی مقدار استروژن در بدن در دوره قاعدگی و قبل از قاعدگی ، دوران بارداری و یائسگی باعث می شوند تا میگرن تحریک شود. همچنین داروهای هورمونی مانند دارو ضد بارداری و داروهای از این قبیل نیز می توانند همین مشکل را ایجاد کنند. البته در برخی از زنان دیده شده که بعد از مصرف این داروها میگرن آنها کمتر شده .
• نوشیدنی ها :
  منظور نوشیدنی هایی هستند که شامل مقداری زیادی الکل و کافئین می باشند ، به ویژه قهوه و تمام نوشیدنی های الکلی.
• استرس :
  اضطراب و نگرانی چه در خانه و چه در محل کار باعث فزایش مقدار این مشکل و سردردها می شود.
• محرک های حواس :
  به عنوان نمونه یک نور خیلی روشن که به چشم بخورد و یا صدای بسیار بلند از مواردی هستند که می توانند حواس را تحریک کنند و منجر به میگرن شوند. همچنین برخی از بوها مانند بود دود سیگار ، تینر رنگ و یا عطرها می توانند حواس شما را تحریک کنند و مشکل ایجاد نمایند.
• تغییر در زمان خواب :
  نخوابیدن و هرگونه کم خوابی یا حتی خواب زیاد و بیش از اندازه می توانند باعث ایجاد مشکل شوند ، البته این مورد در برخی از افراد دیده شده است.
• فعالیت سنگین فیزیکی :
  بسیاری از فعالیت های فیزیکی سنگین مانند ورزش و فعالیت زناشویی می توانند از مواردی باشند که میگرن را تحریک می کنند.
• تغییرات در آب و هوا :
  هر مقدار از تغییرات در آب و هوا و یا فشار هوا در جو می توانند تا مقداری باعث تحریک این مشکل شود.

میگرن در چه افرادی شایع تر است ؟

به طور کلی احتمال بروز این عارضه، در همه رده های سنی وجود دارد ؛ اما این بیماری در میان خانم ها به مراتب بیشتر از آقایان شایع می باشد. باید توجه داشت که در بانوان جوان و میانسال به دلیل فعالیت بالای هورمونی ، شیوع این بیماری بیشتر مشهود است. ناگفته نماند این نوع سردردها ، معمولا پس از یائسگی تقریبا ۷۰ درصد کاهش یافته و تنها در ۲۰ درصد موارد به همان شکل تداوم داشته و در ۱۰ درصد نیز امکان دارد افزایش یابند.