کیست آراکنوئید شایع ترین نوع کیست مغز می باشد. در صورتی که این کیست بیش از اندازه رشد کند در حاد ترین موارد ممکن است منجر به تغییر شکل سر شده یا باعث جابجایی لوبهای محیطی مغز گردد. این نکته قابل توجه است که آراکنوئيد ، تومور مغزی نیستند. این کیست حاوی کیسه های پر از مایع نخاعی می باشند که محل قرار گیری آن ها بین مغز یا نخاع و غشای آراکنوئيد ( یکی از سه غشایی است که در بر گیرنده مغز و نخاع است ) می باشد. در این مقاله از سایت دکتر مونا حجازی به علائم و درمان آن می پردازیم.
علائم کیست آراکنوئید
علائم خاص این بیماری با توجه به اندازه و محل قرار گیری بروز می کند. در مواقعی که کيست آراکنوئيد در مغز قرار گرفته باشد عوارضی از قبیل موارد زیر را نشان می دهد:
احساس سستی و بی حالی
سردرد
حالت تهوع
استفراغ
تشنج
مشکلات شنوایی و بینایی
مشکلات تعادلی و حرکتی
عقب ماندگی ذهنی و دیوانگی
✔ نکته : درصورتیکه این کیست در ستون فقرات باشد پیامدها و عوارضی نظیر کمر درد ، احساس کرخت شدن یا بیحسی در دست و پا ، اسپاسم عضلانی و ضعف در ماهیچهها ، عدم توانایی در کنترل ادرار و اسکولیوز را به دنبال خواهد داشت.
نحوه تشخیص کیست
تشخیص قطعی این بیماری بر اساس بررسی سابقه پزشکی بیمار ، معاینات کامل بالینی و انواع آزمایش های تخصصی خصوصا مطالعات تصویربرداری پیشرفته نظیر توموگرافی کامپیوتری ، سی تی اسکن و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا ام ار آی صورت می گیرد. در اکثر موارد این عارضه به صورت تصادفی و در معاینه بیماران مبتلا به تشنج تشخیص داده می شود.
ارتباط بین علائم و محل قرارگیری کیست آراکنوئید
بسته به اینکه این کیست در کدام ناحیه از مغز یا ستون فقرات قرار گرفته باشد می تواند علائم متفاوتی از خود بروز دهد.
- علائم این کیست در حفره میانی مغز با مشکلات در بینایی و شنوایی و در مواردی با عدم تعادل خود را نشان می دهد.
- اگر این کیست در قسمت سوپراسلار باشد با مشکلات بینایی همراه می شود. البته ممکن است در غدد درون نیز اختلال ایجاد نماید.
- آراکنوئید نخاعی با اسپاسم عضلانی، کمردرد، گزگز و بی حسی در دست و پا و غیره همراه می شود.
دلیل ایجاد کیست چیست؟
این کیست ها به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم بندی می شوند. اغلب کیست های آراکنوئید نوع اولیه به دلایل ژنتیکی و مادرزادی به وجود می آیند. در حین رشد و نمو جنین درون رحم ممکن است مغز و ستون فقرات رشدی غیر طبیعی داشته و منجر به ایجاد کیست شود. البته نمی توان به طور قطعی عنوان نمود علت ایجاد کیست آراکنوئید ژنتیکی است و تحقیقات برای روشن شدن این مساله توسط متخصصین مغز و اعصاب ادامه دارد. در کیست های ثانویه آراکنوئید دلایل می تواند شامل موارد زیر شوند:
- عوارضی که پس از جراحی های مغز و اعصاب رخ می دهند
- آسیب به ناحیه سر
- آسیب به نخاع در اثر حوادث
- انواع تومورهای مغزی یا نخاع
- مننژیت
آیا کیست آراکنوئید شایع است؟
پاسخ به این سوال مثبت است. این کیست ممکن است در هر بازه زمانی و سنی در افراد بروز کند اما می توان با توجه به میانیگن مراجعات اذعان نمود در نوزادان و کودکان بیشتر از سایر افراد این عارضه وجود دارد. البته نکته جالب دیگر اینکه مردان بیشتر از زنان به این کیست دچار می شوند.
آیا کیست آراکنوئید خطرناک است؟
شایع ترین نوع کیست در ناحیه سر و نخاخ این کیست است اما نمی تواند تهدیدکننده زندگی فرد باشد. در بسیاری از افراد نیاز به مداخلات پزشکی برای درمان آن وجود ندارد و افراد می توانند بدون نیاز به درمان و محدودیتی با آن زندگی معمولی داشته باشند. تنها اگر علائم آن شدت بگیرد نیاز به درمان ها ضروری می شود. با این حال اگر خود شما و یا کودکتان با نشانه های کیست عنکبوتیه مواجه شدید الزامیست به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید زیرا علائم ممکن است با تومورهای مغزی مشابه باشد.
درمان کیست آراکنوئید
محل قرار گیری و اندازه کیست دو فاکتور مهم جهت درمان کیست می باشند. بنابراین در صورت کوچک بودن آن و عدم وجود بافت محیطی مزاحم که سبب بروز علائم نشود ، برخی از پزشکان از برداشتن آن امتناع می نمایند.
در سایر موارد برای تخلیه کردن مایع از کيست آراکنوئيد ، از روش های زیر استفاده می شود :
- سوراخ کردن با مته : یک روش سریع و کم تهاجم برای درمان کیست است و احتمال بازگشت کیست در این روش بسیار بالا خواهد بود.
- کرانیوتومی : علیرغم این که این روش ، تهاجمی تر است می تواند امکان دسترسی مستقیم به کیست را میسر می نماید. در مواقعی که قصد برداشتن دیواره کیست را وجود داشته باشد از این روش استفاده می گردد تا امکان برقراری ارتباط طبیعی با مایع مغزی نخاعی فراهم شود.
- روزنههای آندوسکوپی : یک روش کم تهاجم برای تخلیه کیست با استفاده از یک سوزن توسط جراح مغز و اعصاب می باشد.
- شنت گذاری : این روش سادهترین روش درمان کيست آراکنوئید است. وجود شنت می تواند در روند درمان پیچیدگی هایی ایجاد نماید.
باعرض سلام وادب.ازمطالبی که گذاشتیداستفاده کردم. ممنونم .یگ سوال داشتم درچند درصدموارد بعداز بازکردن سر وبرداشتن کیست برگشت میکند
سلام
بسته به معاینه بیمار و جواب اولیه پاتولوژی و… متفاوت است.
سلام من الآن چندماهیه که سرگیجه دارم برای اولین بارازسرگیجه شدیدافتادم بعداونرفتم ام آر آی انجام دادم کیست آراکنوئید داخل مغز سمت راست وجودداشت دکتراول گفت میگرن ودسک گردن داری علت سرگیجت همبنه ی دوره پنج ماهه داروخوردم اماسرگیجم ایست نکردرفتم دکترگوش گفتن ب خاطرگوش میانی هست سیناریزین۲۵ بابتاسرک با تریامترن اچ مصرف میکنمحالا میتریم میگم ب نظرسما سرگیجم آیاب خاطراین کیسته؟پت سرم پیش گردن هم تیر میکشه هم میسوزهآیااین علائم ربطی ب کیست داره؟بیرون ک میرم چشمم هم خیلی اشک میادوقرمز میشه ب دکترمغزواعصاب گفتم دوباره ام آر آی بنویسن گفتن فعلا متهم اول همون گوش هست دارم دیوانه میشم نمیدونم چیکارکنم لطفا خواهش میکنم راهنمایی کنید
سلام. سرگیجه علل مختلفی در مغزو گوش دارد که نیازمند معاینه دقیق است.
سلام،من دوران خدمت سربازی رو طی میکنم و حین خدمت به دلیل سر درد و سرگیجه رو زمین افتادم،وقتی به دکتر مراجعه کردم برام ام ار ای نوشت و داخل ام ار ای مشخص شد که من کیست اراکنوئید به اندازه ۵سانتیمتر داخل سرم دارم ولی خب پزشکانی که بهشون مراجعه کردم بهم گغتن که اکثر مردم این کیست رو دارن و جای نگرانی نیست.الان سوالم این هستش که ایا باید نگران باشم؟ ایا این کیست امکان رشد دارد؟ چه خطراتی میتونه برای مغز داشته باشه!
ممنون میشم پاسخ بدین
سلام خیر فقط بطور دوره ای به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنند