بسیاری از افراد نمی توانند به درستی تفاوت میان میگرن و سردرد معمولی را تشخیص دهند. در حالی که سردردهای معمولی ممکن است تنها کمی آزاردهنده باشند، میگرن می تواند عملکرد روزمره فرد را به شدت مختل کند؛ به طوری که حتی انجام ساده ترین کارها هم دشوار می شود. علائمی مانند درد شدید در ناحیه چشم، ضربان در شقیقه ها و حالت تهوع می توانند در تشخیص بهتر میگرن از سردردهای معمولی کمک کننده باشند.
روش های مختلفی برای تمایز این دو وجود دارد. یکی از روش های مؤثر درمانی، تزریق بوتاکس میگرن است که می تواند به کاهش تعداد و شدت حملات میگرنی کمک کند. همچنین، نوار مغزی (EEG) نیز یکی از ابزارهای تشخیصی مفید در این زمینه است که معمولاً توسط متخصص مغز و اعصاب توصیه می شود. در این مقاله از دکتر مونا حجازی به تفاوت میگرن و سردرد و روش های درمانی آن ها می پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
انواع و علل سردردهای رایج
سردردها انواع مختلفی دارند و شناسایی محل و نوع درد می تواند در تشخیص علت آن نقش مهمی ایفا کند. در ادامه به رایج ترین انواع سردرد و دلایل بروز آن ها می پردازیم:
۱. سردردهای تنشی
سردردهای تنشی شایع ترین نوع سردرد هستند. این نوع درد معمولاً در دو طرف سر احساس می شود و اغلب از ناحیه پشت سر آغاز شده و به سمت پیشانی گسترش می یابد. عواملی مانند خستگی چشم، استرس، اضطراب و گرسنگی می توانند موجب بروز این نوع سردرد شوند. در برخی افراد، سردرد تنشی به‌صورت مزمن ظاهر می شود.
۲. سردردهای سینوسی
این نوع سردرد معمولاً در زمان ابتلا به عفونت های تنفسی یا هنگام احساس گرفتگی بینی بروز می کند. سردردهای سینوسی به دلیل التهاب و تورم در مجاری سینوسی به وجود می‌آیند و درد آن معمولاً در ناحیه پشت گونه ها، اطراف بینی و اطراف چشم ها احساس می شود.
۳. سردردهای خوشه ای
سردردهای خوشه ای بسیار شدید و آزاردهنده هستند و معمولاً در قالب حملات مکرر و منظم (اصطلاحاً به صورت «خوشه ای») بروز می‌کنند. این حملات ممکن است روزانه در زمان های مشخصی رخ دهند و حتی تا چندین بار در روز تکرار شوند؛ به طوری که برای هفته ها یا ماه ها ادامه داشته باشند.
علت اصلی این سردردها گشاد شدن رگ های خونی مغز در اثر ترشح موادی مانند سروتونین و هیستامین است. عوامل تحریک کننده مانند فعالیت شدید بدنی، نورهای بسیار روشن یا تغییر ارتفاع نیز می توانند نقش مؤثری در بروز این سردردها داشته باشند.
میگرن و علائم آن
میگرن نوعی سردرد شدید و مکرر است که معمولاً در یک طرف سر احساس می شود. عوامل متعددی می توانند موجب بروز میگرن شوند، از جمله استرس، تغییرات هورمونی، مصرف برخی غذاها و کم خوابی.
علائم میگرن ممکن است با سردردهای تنشی شباهت داشته باشند، اما معمولاً حملات میگرنی شدیدتر هستند و می توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند. معمولاً این علائم شامل درد ضربان دار، حالت تهوع، استفراغ و حساسیت به نور، صدا و بو می شود. این علائم ممکن است ناگهانی در حین حمله ظاهر شوند یا در فواصل بین حملات نیز به صورت جداگانه بروز کنند.
مدت زمان حملات میگرن می تواند از چند ساعت تا چند روز متغیر باشد و این وضعیت اغلب باعث اختلال در انجام فعالیت های روزمره فرد می شود.
| علائم میگرن | علائم میگرن خفیف | علائم میگرن شدید |
|---|---|---|
| سردرد | بروز درد جزئی | درد ضربان‌دار با شدت بالا |
| تهوع | احساس تهوع | بروز تهوع و استفراغ مداوم |
| تغییرات خلق و خو | بی‌حوصله بودن و پرخاشگری | بروز افسردگی و استرس بیش از حد |
| خستگی | خستگی عادی | خستگی مفرط، تاری دید یا دوبینی |
| حساسیت | حساسیت کم به نور و صدا | حساسیت شدید به بو، صدا و نور |
| مشکلات تمرکز | از دست دادن تمرکز بر روی مسائل | ناتوانی در صحبت کردن |
| لرز | لرز خفیف | لرز شدید در بدن |
- علائم میگرن در خانم ها معمولاً قبل از قاعدگی و بعد از آن به اوج خود می رسد.
- ممکن است اختلال در خواب نیز در این دوره تجربه شود.
تفاوت میگرن مزمن و سردرد معمولی
تشخیص دقیق تفاوت بین میگرن مزمن و سردردهای معمولی نقش مهمی در انتخاب درمان مؤثر دارد. سردردهای معمولی معمولاً به دلیل خستگی، کم خوابی یا تنش های روزمره به وجود می آیند و شدت و مدت کوتاهی دارند. اما میگرن مزمن یک اختلال پیچیده عصبی است که با سردردهای شدید، مکرر و گاهی همراه با علائمی مثل تهوع، حساسیت به نور و صدا شناخته می شود.
افرادی که دچار میگرن مزمن هستند، ممکن است بیش از پانزده روز در ماه سردرد را تجربه کنند که این موضوع کیفیت زندگی شان را به شدت کاهش می دهد. میگرن مزمن معمولاً الگوی مشخصی دارد و نیازمند پیگیری و درمان پزشکی مستمر است. شناخت درست این تفاوت ها به شما کمک می کند تا از درمان های غیرموثر جلوگیری کرده و مسیر درمانی مناسبی را برای کنترل درد انتخاب کنید. کیفیت زندگی شما تا حد زیادی به شناخت دقیق نوع سردردتان وابسته است.
جهت دریافت مشاوره رایگان و رزرو نوبت دکتر مونا حجازی اطلاعات خود را در فرم زیر تکمیل نمایید.
روش‌های تشخیص میگرن
برای تشخیص میگرن، پزشک ابتدا سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و معاینات فیزیکی و عصبی انجام می دهد. بیمار درباره نوع، شدت و زمان بروز سردردها و علائم همراه آن توضیح می دهد.
در صورت نیاز، پزشک از روش های تصویربرداری مانند ام آر آی (MRI) یا سی تی اسکن (CT scan) استفاده می کند، مخصوصاً وقتی احتمال وجود مشکلات دیگری مطرح باشد. همچنین، در موارد شدیدتر، انجام نوار مغزی (EEG) برای تشخیص دقیق تر میگرن توصیه می شود.
درمان میگرن و سردردهای معمولی
هم میگرن و هم سردردهای معمولی نیازمند درمان مناسب هستند، اما هدف و روش های درمانی آن ها متفاوت است. در درمان میگرن، هدف اصلی کاهش علائم و پیشگیری از حملات مکرر است، در حالی که درمان سردردهای معمولی معمولاً با مصرف مسکن های ساده یا داروهای مربوط به سینوزیت به سرعت بهبود می یابند.
یکی از روش های موثر در درمان میگرن، آر‌تی ام اس (RTMS) است که با استفاده از دستگاهی مخصوص و امواج مغناطیسی به کاهش علائم میگرن کمک می کند.
