اسپاسم عضلانی یا گرفتگی عضلانی زمانی رخ می‌ دهد که عضلات بدن به صورت غیرارادی و ناگهانی منقبض شوند و فرد توانایی شل کردن آن‌ ها را نداشته باشد. این وضعیت یک پدیده طبیعی و شایع است که می‌ تواند تنها یک عضله یا گروهی از عضلات را همزمان درگیر کند و معمولاً با درد و محدودیت حرکت همراه است. برای پیشگیری از گرفتگی عضلات ، حفظ هیدراتاسیون بدن و نوشیدن آب کافی اهمیت دارد. انجام حرکات کششی منظم و گرم کردن عضلات قبل از فعالیت‌ های بدنی ، ریسک گرفتگی را کاهش می‌ دهد. همچنین تأمین مواد معدنی ضروری مانند منیزیم و پتاسیم در رژیم غذایی می‌ تواند از بروز اسپاسم جلوگیری کند. در این مقاله از دکتر مونا حجازی متخصص مغز و اعصاب به موضوع اسپاسم عضلانی می پردازیم.

عکس گرفتگی و اسپاسم عضلانی - دکتر مونا حجازی

علت اسپاسم عضلانی

معمولا این عارضه به علت خستگی و یا استفاده زیاد از عضلات رخ می دهد. دلایل دیگری ماند استرس و اضطراب نیز بر این عارضه تاثیر گذارد هستند. اگر ورزشکار هستید حتما پیش از ورزش بدن خود را کاملا گرم کنید و آب کافی بنوشید. مخصوصا در شرایط گرم. آماده و گرم نکردن بدن از مهمترین علل گرفتگی عضلات در ورزشکاران است.

  • افرادی که اضافه وزن دار د، افراد بزرگسال و مسن ، خانم های باردار ، بیماران دیابتی و ورزشکاران بیشتر دچار اسپاسم می شوند.
  • اگر بیماری هایی مانند اختلالات عصبی و یا تیروئید نیز داشته باشید احتمال بیشتری دارد تا به اسپاسم عضلانی دچار شوید.

انواع گرفتگی عضلانی

اسپاسم عضلانی در هر نقطه از بدن ممکن است اتفاق بیافتد. در ادامه به موارد رایج و شایع آن اشاره می کنیم.

  • اسپاسم کمر
  • اسپاسم بازو
  • گرفتگی عضلات پا
  • اسپاسم گردن
  • گرفتگی قفسه سینه
  • گرفتگی شکم
  • اسپاسم قفسه سینه

برای دریافت مشاوره تخصصی از دکتر مونا حجازی، فرم زیر را تکمیل نمایید.

علائم اسپاسم عضلات

معمولا اسپاسم های عضلانی با درد همراه هستند اما نه همه آن ها. در گرفتگی عضلات ممکن است عضله به صورت ناگهانی تکان بخورد. معمولا این گرفتگی تا چند ثانیه ادامه دارد. و ممکن است بتوانید آن را ببینید. در مواردی که درد بسیار شدید را به همراه دارد کل عضله دچار اسپاسم می شود و امکان حرکت از آن تا لحظاتی سلب می شود. معمولا این حالت برای عضلات پا اتفاق میافتد که عضلات سفت و سخت شده و طی چند دقیقه امکان منبسط کردن آن از بین می رود. حتی پس از رهایی نیز ممکن است درد همچنان ادامه داشته باشد.

ممکن است این مسئله به علت مشکلات عصبی باشد که در این هنگام اسپاسم خود را همراه با علائم دیگر نشان می دهد. احساس سوزن سوزن شدن ، لرزش ، حرکات کند ، فلجی ، دوبینی ، ضعف در عضلات و کاهش هماهنگی آن ها، بی حسی پوست و مشکلات در خواب نیز از جمله علائم گرفتگی و اسپاسم عضلانی هستند.

تشخیص گرفتگی عضلات 

این حالت اکثرا در شرایط گرم و مربوط و به علت فعالیت های بدنی شدید پدید می آید. و می توانید در این حالت اسپاسم را تشخیص دهید. اگر این اسپاسم شدید و طولانی شده باشد باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. پزشک متخصص برای تشخیص اسپاسم عضلانی نیاز به شرح حال ، مدت زمان و میزان تکرار گرفتگی ها و سابقه بیماری ها، مصرف دارو و مکمل های بیمار دارد. اگر فرد بیماری های دیابت، کم کاری تیروئید و مشکلات کلیوی داشته باشد و یا نخاع وی آسیب دیده باشد ممکن است علت اسپاسم را این بیماری ها در نظر گرفت. علاوه بر این موارد میزان فعالیت بدنی فرد، وضعیت شغلی و محیط کاری نیز به تشخیص اسپاسم کمک می کند.

پیشگیری از اسپاسم عضلانی (توضیحات در جدول زیر)

روش پیشگیری از گرفتگی عضلانی توضیحات
نوشیدن آب کافی حفظ تعادل آب و الکترولیت‌ ها بدن برای جلوگیری از گرفتگی عضلات ، مخصوصاً هنگام فعالیت بدنی.
تغذیه مناسب مصرف مواد غذایی غنی از پتاسیم ، کلسیم و منیزیم برای کاهش خطر اسپاسم عضلانی.
گرم کردن قبل از ورزش افزایش جریان خون و انعطاف‌ پذیری عضلات با تمرینات کششی قبل از فعالیت بدنی.
نرمش و کشش بعد از ورزش بازگشت عضلات به حالت طبیعی و جلوگیری از انقباضات غیرطبیعی با کشش پس از ورزش.
استراحت کافی جلوگیری از خستگی شدید عضلات و فراهم کردن زمان بازسازی و ریکاوری.
پوشیدن کفش مناسب حمایت از پا و ساق‌ ها با کفش راحت و جلوگیری از گرفتگی عضلات ناشی از کفش نامناسب.
مدیریت استرس و اضطراب استفاده از تکنیک‌ های آرام‌ سازی مانند مدیتیشن ، تنفس عمیق و یوگا برای کاهش انقباضات عضلانی.
کمک گرفتن از مکمل‌ ها در صورت کمبود الکترولیت‌ ها ، مصرف مکمل‌ هایی مانند منیزیم یا پتاسیم تحت نظر پزشک مفید است.

سخن آخر

برای پیشگیری از اسپاسم عضلانی ، حفظ هیدراتاسیون بدن و نوشیدن آب کافی اهمیت دارد. انجام حرکات کششی منظم و گرم کردن عضلات قبل از فعالیت‌ های بدنی ، ریسک گرفتگی را کاهش می‌ دهد. همچنین تأمین مواد معدنی ضروری مانند منیزیم و پتاسیم در رژیم غذایی می‌ تواند از بروز گرفتگی عضلات جلوگیری کند.

Call Now Button