سرگیجه مداوم

سرگیجه مداوم یکی از شایع ترین مشکلاتی است که می تواند زندگی روزمره افراد را مختل کند. بسیاری از افراد این حالت را با احساس دوران سر ، عدم تعادل یا سبکی سر تجربه می کنند. سرگیجه ممکن است موقتی باشد اما وقتی به صورت طولانی ادامه پیدا کند ، نشانه از یک مشکل جدی تر در بدن است. عواملی مانند کم خونی ، فشار خون پایین ، قند خون پایین ، بیماری های گوش داخلی و حتی مشکلات عصبی می توانند زمینه ساز سرگیجه مداوم باشند. شناخت علت و انتخاب درمان مناسب ، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی و پیشگیری از خطرات احتمالی دارد. مراجعه به بهترین متخصص مغز  و اعصاب در این بازه می تواند به پیشگیری از عوارض جدی کمک شایانی کند.

سرگیجه چیست؟

سرگیجه مداوم احساسی شبیه دوران سر ، عدم تعادل یا حرکت محیط اطراف است که می تواند باعث نگرانی جدی در افراد شود. سرگیجه یک بیماری مستقل محسوب نمی شود ، بلکه بیشتر یک علامت است که نشان دهنده اختلالی در بدن به ویژه در سیستم تعادلی گوش داخلی ، مغز یا جریان خون است. افراد مبتلا معمولاً از احساس سبکی سر ، عدم توانایی در تمرکز ، یا حتی حالت تهوع شکایت دارند. شدت و مدت زمان سرگیجه بسته به علت آن متفاوت است؛ گاهی تنها چند ثانیه طول می کشد و گاهی به طور مداوم ادامه پیدا می کند و زندگی روزمره فرد را مختل می سازد.

 PPPDچیست؟

PPPD یا سرگیجه ادراکی وضعیتی مداوم یک اختلال تعادلی است که باعث سرگیجه مداوم و احساس ناپایداری می شود. این وضعیت معمولاً پس از تجربه یک سرگیجه شدید ، بیماری گوش داخلی یا حادثه که تعادل بدن را مختل کرده ایجاد می شود. افراد مبتلا بیشتر هنگام حرکت در محیط های شلوغ ، پرنور یا دیدن اشیای متحرک ، علائم شدیدتری دارند. جالب اینکه در بسیاری از موارد ، آزمایش ها و معاینات پزشکی طبیعی هستند ، اما بیمار همچنان سرگیجه را تجربه می کند. درمان PPPD ترکیبی از داروهای مناسب ، تمرینات توانبخشی تعادلی و حمایت روانشناختی است که می تواند کیفیت زندگی را بهبود دهد.

تفاوت سرگیجه با PPPD

سرگیجه و PPPD هر دو باعث احساس ناپایداری و گیجی می شوند ، اما ماهیت و نحوه بروز آن ها متفاوت است. سرگیجه به طور کلی یک علامت است و می تواند ناشی از مشکلات متعددی مانند کم خونی ، افت فشار خون ، پایین آمدن قند ، بیماری های گوش داخلی ، سکته مغزی یا حتی تومور مغزی باشد. این نوع سرگیجه معمولاً کوتاه مدت است و بسته به علت ، شدت و مدت زمان آن متفاوت است.

از سوی دیگر ،PPPD یا سرگیجه ادراکی وضعیتی مداوم ، یک اختلال بالینی مشخص است. در این وضعیت فرد برای حداقل سه ماه یا بیشتر به طور روزانه احساس ناپایداری و سبکی سر دارد ، حتی وقتی علت اولیه سرگیجه برطرف شده باشد. علائم PPPD اغلب در محیط های شلوغ ، پرنور یا هنگام حرکت دیداری تشدید می شوند ، و حتی تست ها و بررسی های پزشکی ممکن است طبیعی باشند.

به عبارت ساده ، می توان گفت سرگیجه یک علامت است که می تواند دلایل متعددی داشته باشد ، اما PPPD یک وضعیت مشخص است که خودش نوعی سرگیجه مداوم به شمار می رود. تشخیص دقیق PPPD اهمیت زیادی دارد ، زیرا درمان آن ترکیبی از دارو ، تمرینات تعادلی و گاهی مشاوره روانشناسی است و بدون شناخت صحیح ممکن است سرگیجه مداوم ادامه پیدا کند.

جهت دریافت مشاوره و رزرو نوبت دکتر حجازی اطلاعات خود را در فرم زیر تکمیل نمایید.

علل سرگیجه مداوم چیست؟

۱. کم خونی

کم خونی باعث کاهش ظرفیت خون برای انتقال اکسیژن به بافت ها ، به ویژه مغز می شود. وقتی مغز اکسیژن کافی دریافت نکند ، فرد احساس سبکی سر ، گیجی و خستگی می کند. کم خونی های ناشی از فقر آهن ، کمبود ویتامین B12 یا بیماری های مزمن می توانند سرگیجه مداوم ایجاد کنند.

۲. سکته مغزی

اختلال در جریان خون مغز می تواند سلول های عصبی را تحت تأثیر قرار دهد. اگر مناطق مربوط به تعادل و هماهنگی آسیب ببینند ، فرد دچار سرگیجه شدید و مداوم می شود. علائم دیگر شامل ضعف ناگهانی اندام ها ، مشکلات تکلم و تاری دید است.

۳. پایین بودن فشار خون

افت فشار خون ، به ویژه هنگام ایستادن ناگهانی (افت فشار خون ارتواستاتیک) ، جریان خون به مغز را کاهش می دهد و باعث سرگیجه و احساس سبکی سر می شود. این نوع سرگیجه معمولاً کوتاه مدت است اما در برخی افراد با مشکلات زمینه ای می تواند طولانی شود.

۴. پایین آمدن قند خون

کاهش سطح قند خون ، به خصوص در افراد دیابتی یا کسانی که وعده غذایی را از دست می دهند ، باعث ضعف ، تعریق و سرگیجه مداوم می شود. مغز برای عملکرد خود به گلوکز نیاز دارد و کمبود آن باعث اختلال در تعادل می شود.

۵. بیماری مینیر

یک اختلال گوش داخلی است که با سرگیجه های ناگهانی ، وزوز گوش و کاهش شنوایی همراه است. تجمع مایعات در گوش داخلی باعث تحریک غیرطبیعی عصب تعادلی شده و سرگیجه مداوم ایجاد می کند.

۶. تومور مغزی

تومورهایی که بر بخش های تعادل مغز یا عصب دهلیزی فشار وارد می کنند ، می توانند باعث سرگیجه طولانی مدت ، تهوع و اختلال هماهنگی شوند. این نوع سرگیجه معمولاً همراه با علائم عصبی دیگر است.

۷. مشکلات گوش داخلی

عوامل دیگری مثل التهاب ، عفونت ، آسیب عصبی یا اختلال عملکرد دهلیز گوش داخلی می توانند تعادل را مختل کرده و سرگیجه مداوم ایجاد کنند.

علائم خطرناک سرگیجه

برخی نشانه ها همراه با سرگیجه مداوم نیازمند توجه فوری پزشکی هستند. اگر سرگیجه با ضعف ناگهانی اندام ها ، مشکلات تکلم ، تاری دید یا افتادگی صورت همراه باشد ، ممکن است نشانه سکته مغزی خفیف باشد. سرگیجه شدید و ناگهانی که با تهوع و استفراغ مداوم یا درد شدید سر همراه است نیز نیاز به بررسی فوری دارد. خونریزی داخلی ، تومور مغزی یا عفونت شدید گوش داخلی می توانند باعث بروز این علائم شوند. همچنین سرگیجه همراه با تپش قلب شدید ، کاهش سطح هوشیاری یا افت فشار خون قابل توجه هشداردهنده است و باید سریع درمان شود.

سرگیجه های مداوم را چگونه درمان کنیم؟

مدیریت سرگیجه مداوم باید بر اساس علت زمینه ای و شدت علائم انجام شود و مراجعه به متخصص مغز و اعصاب اولین گام کلیدی است. بررسی بالینی ، تصویربرداری مغز (MRI یا CT) و تست های تعادلی به تشخیص دقیق کمک می کنند. در موارد ناشی از اختلالات نورولوژیک یا عروقی ، کنترل کم خونی ، هیپوتانسیون ارتواستاتیک ، هیپوگلیسمی یا انسداد عروق مغزی ضروری است. برای مشکلات گوش داخلی مانند بیماری مینیر یا اختلالات دهلیزی مزمن ، داروهای ضد سرگیجه ، آرام بخش های دهلیزی و توانبخشی تعادلی (VRT) کاربرد دارند. در PPPD ، ترکیب داروهای ضد اضطراب یا ضد افسردگی سه  SSRI با تمرینات توانبخشی و مدیریت رفتارهای اضطرابی بیشترین اثربخشی را دارد. علاوه بر درمان دارویی و توانبخشی ، اصلاح سبک زندگی ، جلوگیری از تغییرات ناگهانی وضعیت بدن ، خواب کافی و فعالیت بدنی منظم نیز می تواند شدت و تکرر سرگیجه مداوم را کاهش دهد.